مقدمه
برونشیت حاد عبارت از شروع حاد سرفه و تولید خلط در بیماری است که هیچ سابقهای از بیماری ریوی مزمن و نیز هیچ مدرکی دال بر پنومونی یا سینوزیت مزمن ندارد. تولید خلط شاه علامت این اختلال است. تب نیز ممکن است موجود باشد یا نباشد. برونشیت حاد باعث بیش از 10 میلیون ویزیت سالانه در ایالات متحده بوده و هزینههای مستقیم آن صدها میلیون دلار میباشد.
علل برونشیت حاد:
- عفونتهای ویروسی باعث ایجاد موارد برونشیت حاد میشوند.
- باکتریهای آتیپیک مثل مایکوپلاسما پنومونیه کلامید یا پنومونیه و لژیونلا نیز ممکن است عامل 25% موارد باشند.
- باکتریهای تیپیک مثل استرپتوکوک پنومونیه هموفیلوس آنفلوانزا و موراکسلا کاتارالیس به ندرت درگیر هستند.
- واکنشهای آلرژیک و آلوده کنندههای هوا ممکن است در برخی موارد مسئول باشند.
تشخیص افتراقی:
- سرفه حاد و خلط دار: برونشیت حاد باید از دیگر علل شایع سرفه خلط دار در بیمارانی که سالم هستند افتراق داده شود: پنومونی و سینوزیت (در سینوزیت سرفه توسط ترشح پشت حلق تحریک میشود).
- سرفه بدون خلط: برونشیت حاد اغلب باید از بسیاری علل سرفه بدون خلط در بیمارانی که از نظر مسایل دیگر سالم هستند افتراق داده شود: پنومونی و سینوزیت (در سینوزیت سرفه توسط ترشح پشت حلق تحریک میشود)
- سرفه بدون خلط: برونشیت حاد اغلب باید از بسیاری علل سرفه بدون خلط در بیمارانی که از نظر مسایل دیگر سالم هستند افتراق داه شود. از جمله عفونت تنفسی فوقانی (مثلا فارنژیت رینیت ولارنژیت) آسم و تحریک پلور یا دیافراگم.
رسیدن به تشخیص:
- تاریخچه: بر روی سه سوال زیر متمرکز است:
آیا سرفه خلط دار است؟ اگر نیست باید عفونتهای تنفسی فوقانی و دیگر علل سرفه غیر خلط دار را در نظر داشت.
آیا بیمار سابقهای از بیماری ریوی دارد؟ سابقه آسم، COPD یا اختلال ریوی دیگر نشانگر احتمال بدتر شدن بیماری زمینهای میباشد.
علایم شدید همراه چطورند؟ سرفه خلط دار همراه با تب کوتاه شدن تنفس و درد پلورتیک یا بدتر شدن بی حالی پیشنهاد کننده پنومونی است. درد سینوس و ترشح چرکی بینی همراه با تب مطرح کنندهی سینوزیت است.
- معاینه: معاینه باید بر روی کنار گذاشتن پنومونی و سینوزیت متمرکز شود. پنومونی در صورت معاینه ریوی غیر طبیعی مورد شک قرار میگیرد. سینوزیت نیز در صورت وجود تب ترشح چرکی بینی و ترانس ایلومیناسیون غیر طبیعی سینوس مورد شک قرار میگیرد.
- مطالعات تصویری: یک CXR اغلب در بیمارانی که یافتههای غیر طبیعی در معاینه ریه دارند باید انجام شود. CT اسکن سینوس گاها جهت کنار گذاشتن سینوزیت لازم است.
- مطالعات آزمایشگاهی: مثل CBC و رنگ آمیزی گرم یا کشت خلط اغلب ضروری نیستند.
درمان:
بیشتر صاحبنظران آنتی بیوتیک را برای درمان برونشیت حاد در بالغین سالم توصیه نمیکنند.
کاربرد منظم یک اسپری سالبوتامول Dose–metered ممکن است مدت زمان سرفه کردن را کاهش دهد.
Salbutamol (100 mcg/puff) 2 puff Q4- 6h spary
– سرکووب کنندههای سرفه قرصهای گلوو دکونژستانها ممکن است علایم را تخفیف دهند اما تغییری در دوره بیماری مشاهده نشده است.
پیگیری و ارجاع:
بیمارانی که از نظر مسایل دیگر سالم هستند نیازی به پیگیری ندارند مگر این که علایم آنها طی 2 هفته بر طرف نشود.
