رادون
رادون یکی از عناصر شیمیایی جدول تناوبی است که نماد آن Rn و عدد اتمی آن ۸۶ است.
این عنصر از گازهای بی اثر و پرتوزا است که توسط رادیوم به وجود میآید.
رادون یکی از سنگینترین گازها بوده و برای سلامتی مضر است.
رادون یک گاز پرتوزای بیرنگ، بیبو، بدون مزه و از نظر شیمیایی بی اثر می باشد؛ و تنها با استفاده از دستگاههای مخصوص اندازهگیری رادون میتوان وجود آن را تشخیص داد.
گاز رادون از تلاشی (واپاشی) اورانیم طبیعی موجود در خاک، آب و صخرهها بوجود میآید.
ذرهی آلفا
رادون موجود در هوا از طریق تنفس وارد ریه انسانها میشود. سپس رادون در ریه تلاشی مینماید و ذره آلفا انتشار میدهد.
انرژی ذره آلفا که توسط بافتها جذب میشود باعث آسیب به بافت و یا مرگ آنها میشود؛ بنابراین در صورتیکه هوای تنفسی حاوی رادون بمقدار زیاد باشد، بافتهای ریه بتدریج آسیب میبینند؛ که در دراز مدت میتواند باعث سرطانی شدن اینگونه بافتها شود.
بر اساس تحقیقات بینالمللی بعد از سیگار، رادون بعنوان مهمترین عامل سرطان ریه شناخته شده است.
بخصوص افراد سیگاری که هوای داخل منازل آنها، حاوی مقدار زیاد رادون باشد احتمال ابتلا آنها به سرطان ریه به مراتب بالاتر از سایر افراد است.
رادون موجود در خاک بتدریج در زیر ساختمان تجمع مینماید و فشار آن بالا میرود و چون فشار هوا در داخل ساختمان معمولاً کمتر فشار در داخل خاک است باعث میشود که رادون موجود در خاک از طریق کف و دیوارها به داخل ساختمان منتقل شده و مقدار آن زیاد شود.
وجود ترک در دیوارها، محلهای عبور شبکه تأسیسات ساختمان و هرگونه منفذ و روزنه در اتصالات و مصا لح ساختمان میتواند در عبور رادون به داخل ساختمان مؤثر واقع شود.
بیشترین مقدار رادون در زیرزمین و سپس در طبقات اولیه ساختمان وجود دارد. بطور خلاصه راههای ورود رادون به داخل ساختمان را میتوان به صورت زیر خلاصه کرد:
۱. شکافها در کف ساختمان
۲. اتصالات ساختمانی
۳. شکافها در دیوارها
۴. درزها در اطراف لولههای سرویسهای بهداشتی
۵. فضاهای خالی داخل دیوارها
۶. آبهای مصرفی در داخل حمام و آشپزخانه
ببینید: روشهای (7 روش) کاهش رادون در منزل